Veel ouders vragen zich af of het wel wenselijk is dat kinderen (te veel) gebruik maken van digitale apparaten. Het gebruik van tablets door kinderen is de afgelopen jaren sterk toegenomen. Waar in 2012 nog ongeveer 1 op de 8 kinderen tot 7 jaar geregeld op een tablet speelde, blijkt uit onderzoek van Iene Miene Media dat in 2013 al 1 op de 3 kinderen geregeld of vaak gebruik maakt van een tablet.

Ouders zijn positief, de orthopedagoog niet

De meeste ouders zijn positief over het tablet gebruik van hun jonge kinderen. Velen zijn onder de impressie dat het goed is voor de ontwikkeling van het kind. Daarbij beroepen ze zich op de educatieve apps, spelletjes en filmpjes. Het is natuurlijk een erg makkelijke oplossing als je even geen tijd hebt om op je kinderen te letten. Bij het gebruik van de tablets vliegt de tijd voorbij. De kinderen zijn zo “rustig” wanneer ze naar het scherm kijken, dat je als ouder al gauw even tijd voor jezelf neemt. Hierdoor hebben de kinderen minder contact met de opvoedende ouders. Orthopedagoog en spraaktaalpatholoog dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer, lector aan de Stenden Hogeschool in Noord-Nederland, raadt het gebruik van tablets voor hele jonger kinderen pertinent af. Het is van belang voor kinderen in deze leeftijdscategorie (0-6 jaar) dat ze bewegen. Ze ontwikkelen in deze jaren hun grove en fijne motoriek door te lopen, staan, zitten, rollen, etc. Terwijl het gebruik van een tablet juist erg passief is. Volgens Goorhuis zit er geen educatieve waarde aan het gebruik van tablets door kinderen.

Is tablet gebruik slecht voor je ogen?

Het aantal kinderen dat een bril nodig heeft is gestegen. Uit onderzoek van het UMC Rotterdam blijkt dat dit komt door te veel binnen zitten in combinatie met het gebruik van televisie, telefoon en tablet. De onderzoekers hebben 5000 kinderen vanaf geboorte tot hun zesde levensjaar gevolgd en concludeerden dat kinderen die meer computeren en minder buiten spelen vaker bijziend zijn. De belangrijkste resultaten uit het onderzoek zijn dat de bijziende kinderen 50% meer computeren dan de niet bijziende kinderen. Daarnaast spendeerden de niet bijziende kinderen drie keer zo veel tijd aan buitenspelen dan de bijziende kinderen. Het is overigens niet zo dat alleen het gebruik van tablets oorzaak is, maar door de populariteit van de tablets is dit wel uitgegroeid tot een van de grootste boosdoeners.

Waarom is een tablet slecht voor de ogen?

Allereerst is het kijken naar een tablet zeer passief. Je kijkt steeds vanaf de zelfde afstand naar het scherm, dit zou je kunnen vergelijken met staren. Ook al veranderd het beeld razendsnel, het blijft een tweedimensionaal oppervlak. Je ogen stellen zich scherp op het punt waar je naar kijkt, echter wanneer je langer blijft kijken zullen je ogen proberen ook scherp te stellen op de randen rondom het punt waar je naar kijkt. Dit is echter vrijwel onmogelijk, waardoor je het geheel minder scherp gaat zien. Dit gebeurt ongeveer na een half uur van kijken naar het scherm. Je ogen zijn natuurlijk gewend om te verspringen en steeds scherp te stellen op objecten die zich op verschillende afstanden bevinden. Kinderen zijn vaak zo geconcentreerd wanneer ze de tablets gebruiken, dat ze de hele wereld er omheen buitensluiten. Hierdoor vervallen de kinderen juist in de verkeerde zie gewoonten. Dit verergerd het staren juist, het is van groot belang om tijdens het gebruik van digitale schermen juist ook te ontspannen en regelmatig naar andere dingen om je heen te kijken.

Wat kun je doen om de schade van tabletgebruik te beperken

In de huidige maatschappij is het bijna niet te doen om de kinderen volledig te onthouden van digitale schermen. En ondanks dat dit puur gelet op het zicht niet verkeerd zou zijn, kan dit de ontwikkeling van het kind in mijn opzicht wel in de weg staan. Niet vanuit het perspectief dat het gebruik van (onder andere) tablets de kinderen educatief zou ondersteunen, maar juist vanuit het perspectief dat de digitale wereld nu eenmaal een groot deel van onze maatschappij is geworden. En het grootste deel van onze kinderen zal vroeg of laat digitale vaardigheden nodig hebben, zowel bij het onderwijs als later tijdens het werk. Om de schade van het te veel gebruiken van tablets te beperken zou ik aanraden om als ouder vooral goed op te letten. Zorg dat de kinderen niet te lang achtereen en bovendien niet te vaak gebruik maken van televisie, tablet, telefoon en computer. Daarnaast is het belangrijk dat, wanneer ze er toch gebruik van maken, je er zorgt voor draagt dat ze hierbij voldoende ontspannen. Zorg dat je zelf bewust bent van het belang van ontspanning, maar dat ook je kinderen hier bewust van worden.

Tips voor ontspannen gebruik maken van de tablet:

• Zorg dat je op een plek zit waarbij je achter het scherm uitzicht in de verte hebt. Dit hoeft niet naar buiten te zijn, maar op zijn minst enkele meters ver. Ga dus niet tegen een muur aanzitten.
• Zorg dat je geen reflectie in je beeldscherm hebt. Je ogen zullen automatisch naar het licht gaan kijken, en hierdoor zul je moeilijker zien wat op het scherm staat, waardoor er meer spanning ontstaat.
• Hou het scherm niet te dicht bij je ogen. Dit is erg lastig bij een tablet, maar een armlengte is optimaal.
• Let goed op je houding. Wanneer je op een manier zit of ligt die niet comfortabel is, zul je zorgen voor spanning in je hele lichaam. Dit is (naast dat het erg slecht is voor je lichaam) ook nadelig voor je zicht.
• Neem voldoende pauze, en zorg ervoor dat je nooit meer dan 15 minuten aaneengesloten naar het scherm kijkt. Waar mogelijk zelfs veel en veel minder.

Dit zijn allemaal dingen waar je als jong kind zeker niet bewust van bent, en ook niet op zult letten. Dit is dus een taak voor ouders. Naast dat je hiermee schade kunt beperken zal dit ook bijdragen aan het bewustzijn van de kinderen op latere leeftijd. Steeds meer kinderen hebben op jonge leeftijd een bril nodig, het is de taak van de ouders om de oorzaak van dit probleem zo vroeg mogelijk te erkennen en de gevolgen zo veel mogelijk te voorkomen.