We gebruiken onze smartphones meer en meer. Steeds meer mensen kunnen geen moment zonder hun telefoon. Als je naar de wc gaat, in de bus zit, voor het stoplicht wacht of zelfs als je met de liefde van je leven aan een romantisch diner zit. Naast dat het ons langzamerhand in zombies veranderd heeft het ook serieuze invloed op onze gezondheid. Ik ben een groot fan van het op een bewuste manier leren zien, maar misschien is het op een bewuste manier met je telefoon (of tablet of laptop of “smartwatch”) om leren gaan nog wel belangrijker dan bewuster je ogen gebruiken. Uiteraard zou een combinatie van de twee helemaal mooi zijn.

De invloed van smartphone gebruik op je ogen

Het is geen nieuws dat de hele dag naar een schermpje kijken niet goed voor je ogen is. Het kijken naar een scherm zorgt er voor dat je minder gaat knipperen en dus je ogen langer open houdt dan goed voor ze is. Je knippert zelfs de helft minder wanneer je langere tijd naar een scherm kijkt dan wanneer je met andere dingen bezig bent. Het minder knipperen zorgt ervoor dat je ogen droog worden. Dit komt doordat je minder traanvocht op je oogbol komt. Wanneer je knippert vormt zich een dunne film traanvocht. Dit voorkomt uitdroging en tevens infectie van het oog. Je kunt merken dat je te lang naar een scherm hebt gekeken doordat je één of meerdere van deze klachten ervaart:

• Vermoeide ogen
• Droge ogen
• Wazig zicht
• Hoofdpijn
• Branderige ogen
• Algehele vermoeidheid
• Moeite om scherp te stellen

Wanneer je niets aan deze klachten en de oorzaak ervan doet, kan dit vergaande gevolgen hebben voor je ogen. Als je steeds vaker en langer naar schermpjes kijkt, en geen gehoor geeft aan het signaal van je lichaam (vermoeide ogen), dan kunnen de klachten erger worden. Deze vermoeidheid kan leiden tot:

• Branderige ogen
• Trandende ogen
• Jeukende ogen
• Druk op je ogen
• Pijnlijke steken in je ogen
• Schrale ogen
• Slechter zicht
• Nek- en rugpijn

Vermoeide ogen voorkomen

Je kunt vermoeide ogen door beelschermgebruik voorkomen door voldoende pauze (zelfs een micropauze voldoet in veel gevallen) te nemen. Om het helemaal goed te doen kun je de 20-20-20 regel toepassen. Dat wil zeggen dat je elke twintig minuten een korte pauze van twintig seconden neemt. Je kijkt dan twintig seconden lang naar een voorwerp op een afstand twintig feet (+/-6 meter). Zorg ervoor dat je veel knippert tijdens deze pauze. Als je dit lastig vindt of als je merkt dat je beter uitrust door je ogen helemaal te sluiten is dit ook geen enkel probleem. Sluit dan je ogen twintig seconden. Dit is overigens ook fijn voor je gedachten. Denk even helemaal aan iets anders dan het werk waar je op dat moment mee bezig bent.

Andere klachten door het gebruik van je smartphone

Naast oogklachten heeft het vele gebruik van smartphones ook zijn uitwerking op andere delen van het lichaam. Denk hierbij aan dingen als hoofdpijn, nek- en rugpijn en RSI. Doordat je een onnatuurlijke houding aanneemt bij het gebruik van je telefoon krijg je al gauw last van je nek, rug, armen en polsen. Veel mensen worden wakker en grijpen direct naar hun telefoon (veelal ook als wekker gebruikt dus “lekker” dichtbij). Door in het schemerlicht liggend in bed naar een fel verlicht schermpje te kijken zorg je er ongeveer voor dat je je dag op zijn slechtst begint. Je ligt in een onnatuurlijke houding en blijft daarnaast nog langer in je bed liggen ook. Naast de veelvoorkomende pijn door een verkeerde houding heeft ook het gebruik van (voornamelijk) de duim bij het scrollen door berichten en social media een zeer negatief effect de pezen in de vingers en hand.

Wat kun je doen om letsel te voorkomen

Ondanks dat je een aantal voorzorgsmaatregelen kunt nemen om deze klachten te voorkomen, is er maar één echt goede oplossing. Minder vaak en lang met je telefoon in de weer zijn. Het is een kwestie van gewenning en gedragsverandering. Als je er bij na denkt is het verre van noodzakelijk dat je elke vijf minuten het nieuws leest of de laatste tweets bekijkt. Ondanks dat er steeds meer mensen zijn die op een flexibele manier werken en voor een groot gedeelte afhankelijk zijn van de laatste trends en gebeurtenissen in de wereld, kun je hier voor je zelf altijd een middenweg in vinden. Begin klein en probeer het steeds verder uit te bouwen. Denk na over welke dingen je echt nodig hebt op je telefoon en probeer zo veel mogelijk gebruik weg te strepen. Wanneer je snel wilt zien hoeveel verschil een kleine gedragsverandering maakt, begin dan vandaag nog met de regel “geen telefoon in bed”. Als je gaat slapen en als je opstaat, raak je je telefoon niet aan. Ok, je kunt je wekker wel uitdrukken (of swipen), maar daarmee houdt het ook op. Als je merkt dat dit geen ramp is, en waarschijnlijk het opstaan en slapen gaan veel beter maakt, kun je verder gaan met het wegstrepen van telefoongebruik. Het stoppen met doelloze spelletjes zou een mooie volgende stap zijn.